ThapCham Hospital of Transport: Uống bao nhiêu cà phê mỗi ngày là đủ?

Người ta thường nói nhiều ích lợi của cà phê tới sức khỏe con người và không biết tự bao giờ, nó đã trở thành một “nghi thức” bắt đầu ngày mới của nhiều người trên khắp thế giới. Nhưng uống cái gì gì nhiều quá cũng có hại và cà phê cũng không phải là ngoại lệ. 1 tách expresso, 1 ly cappucino grande hay cả một bình mochachino venti,… bao nhiêu là vừa đủ tốt để không gây hại?

Chắc ai cũng biết rằng dù cho có cách pha khác nhau, hàm lượng hay mùi vị cũng khác nhau nhưng bản chất của cà phê mà chúng ta cần vẫn là caffeine. Đây chính là lý do chủ yếu mà chúng ta uống cà phê. Do đó, trước khi xác định lượng cà phê an toàn mà chúng ta có thể dung nạp vào cơ thể thì hãy tìm hiểu rõ, thật sự caffeine làm gì với cơ thể chúng ta.

Caffeine là gì?

Caffeine xuất hiện dưới dạng các tinh thể ancaloit có chứa trong lá, hạt và quả của một số loài thực vật, bao gồm cây cà phê, trà, cây yerba mate và quả guarana. Các loại cây này sản sinh ra loại chất này nhằm mục đích vừa chống lại những loại sâu bọ gây hại, vừa lại là một “món quà” cho những loài giúp nó thụ phấn.

Tuy nhiên, đối với con người thì caffeine lại là một chất kích thích thần kinh và trí tuệ, được cho là kích thích trạng thái tập trung và tỉnh táo trong một quãng thời gian nhất định. Trên thực tế, caffeine được các nhà khoa học gọi là “loại thuốc thần kinh” được dùng nhiều nhất thế giới và có thể xuất hiện trong cả chocolate hoặc nhiều loại nước uống tăng lực khác. Chung quy lại, thống kê cho thấy có tới 90% người trưởng thành ở Bắc Mỹ dung nạp caffeine mỗi ngày dưới nhiều hình thức khác nhau.

Lisa Casas, bác sĩ dinh dưỡng tại Đại học Y Iowa khẳng định rằng: “caffeine giúp con người được tỉnh táo và tập trung”. Tuy nhiên caffeine có hiệu quả cũng rất ngắn ngủi: “Nó thật sự không nằm trong cơ thể người trong thời gian dài, chỉ khoảng từ 2 - 3 tiếng, sau đó sẽ bị cơ thể đào thải.”

Có bao nhiêu caffeine trong Monster, trong Red Bull,…?

Tùy vào cách pha chế mà một ly cà phê có thể chứa từ 60 cho tới 120 mg caffeine. Đối với trà thì con số này ít hơn nhiều, trung bình chỉ có khoảng 20 - 90 mg trong một tách trà khoảng 230 ml và đối với nước giải khát thông thường thì khoảng 20 - 40 mg. Thậm chí chocolate cũng có chúa một lượng nhỏ caffeine với hàm lượng khoảng 6 mg.

Tuy nhiên, những loại nước tăng lực lại chứa lượng caffeine lớn hơn nhiều so với các loại nước uống nói trên. Báo cáo từ Tổ chức người tiêu dùng Mỹ hồi 2010 cho thấy of 60 ml nước tăng lực 5 Hour Energy tiêu chuẩn có thể chứa khoảng 207 mg caffeine. Tương tự, một lon Monster 470 ml chứa 160 mg, trong khi một lon MegaMonster 709 ml có thể chứa tới 240 mg. Còn một lon Reb Bull dù có kích cỡ chỉ bằng 1/4 so với 1 lon MegaMonster nhưng lại chứa tỷ trọng caffeine tương đương, 80 mg caffeine cho mỗi 240 ml.

Tuy nhiên, so với một shot nước tăng lực 5150 Semi Sweet thì các loại nước trên chỉ là muỗi nếu xét về hàm lượng caffeine bởi lẽ cứ 30 ml 5150 có chứa tới 475 mg caffeine.

Vậy bao nhiêu ly cà phê là đủ?

Mặc dù một số nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ caffeine tới huyết áp thấp, nhưng một nghiên cứu gần đây vừa công bố trên Mayo Clinic Proceedings đã phát hiện rằng những người dưới 55 tuổi uống 28 ly cà phê mỗi tuần (4 ly mỗi ngày) sẽ có chỉ số sinh hiệu cao hơn so với những người uống ít cà phê hơn mức đó. Được biết nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ một cuộc điều tra kéo dài trong suốt 2 thập kỷ về lối sống của hơn 45 ngàn người ở độ tuổi từ 20 tới 87, tiến hành từ 1979 tới 1998.

Mặc dù nghiên cứu này là khá đáng chú ý nhưng cần phải lưu ý rằng nó vẫn chưa thể hiện được mối quan hệ nhân quả. Theo bác sĩ chuyên khoa tim mạch Carl J. Lavie tại Viện tim mạch John Ochsner thì: “Việc tiêu thụ quá nhiều cà phê có thể liên quan tới tăng nguy cơ tử vong. Chúng ta có thể kiểm soát việc hút thuốc và tập thể dục, nhưng không thể kiểm soát sự thiếu ngủ, căng thẳng trong cuộc sống và những yếu tố khác có liên quan.”

Còn theo phó giáo sư dinh dưỡng và dịch tể học Rob van Dam tại Trường sức khỏe cộng đồng Harvard thì: “Đây là một kết quả đáng ngạc nhiên bởi dựa theo những nghiên cứu khác tiến hành trên cư dân Mỹ thì việc uống cà phê sẽ giúp giảm tỷ lệ chết sớm.” Dù vậy, nghiên cứu của Viện Mayo lại góp phần củng cố cho một nghiên cứu tiến hành trong 14 năm, vừa công bố gần đây trên tạp chí New England Journal of Medicine rằng những người có thói quen uống cà phê mỗi ngày sẽ có nguy cơ tử vong thấp hơn so với những người không uống. Tuy nhiên hiệu quả này sẽ tỷ lệ nghịch với số ly cà phê mà các tình nguyện viên uống mỗi ngày.

Bởi thế, cuối cùng các nhà khoa học khẳng định rằng rất khó để xác định giới hạn tối đa của caffeine mà mỗi người được phép dùng mỗi ngày bởi tác động của nó tới mỗi người là khác nhau, phụ thuộc vào đặc điểm giới tính, độ tuổi, cân nặng, sinh hiệu và mức độ nhạy cảm đối với các chất kích thích. Tuy nhiên, người ta ghi nhận kỷ lục dùng nhiều caffeine nhất mà vẫn còn sống là 100 gram. Chú ý, đó là 100 gram chứ không phải là mili gram và lượng caffeine này tương đương với uống cùng lúc 1200 tách cà phê. Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng nếu tiêu thụ lượng cà phê gần tới con số đó thì nguy cơ ngộ độc dẫn tới tử vong là vẫn có thể xảy ra.

Theo khuyến cáo của FDA thì những người có huyết áp cao, bệnh lý về tim mạch và phụ nữ mang thai nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ caffeine. Nếu bạn đang 55 tuổi hoặc lớn hơn, các nghiên cứu trước đây khuyên rằng nên uống không quá 4 tách mỗi ngày. Đối với phần lớn anh em chúng ta thì theo một nghiên cứu gần đây thì liều lượng caffeine mỗi ngày nên là từ 200 - 400 mg để không gây tác động xấu về dài hạn. Còn nếu uống trên 600 mg mỗi ngày, tức là tương đương với 7 tách cà phê thì sẽ gây ra những tác động khó lường trước được.

Nếu bạn có những triệu chứng sau đây thì bất kể là bạn uống bao nhiêu ly cà phê, hãy ngừng lại ngay lập tức: