Nobel Y học 2011: Nghiên cứu miễn dịch “lên ngôi”

Giải Nobel Y học năm 2011 đã thuộc về ba nhà khoa học Bruce Beutler (Mỹ), Jules Hoffmann (Luxembourg) và Ralph Steinman (Canada) nhờ những nghiên cứu của bộ ba về hệ thống miễn dịch.

“Các nhân vật đoạt giải Nobel trong năm nay đã cách mạng hóa hiểu biết của chúng ta về hệ thông miễn dịch bằng cách khám phá những nguyên tắc chính yếu trong cơ chế hoạt động của chúng”, thông báo của Ủy ban trao giải nói.

Các nghiên cứu của ba người về hệ thống miễn dịch được Ủy ban trao giải mô tả là mở ra viễn cảnh mới về chữa trị bệnh ung thư và các bệnh dịch khác.

Những hiểu biết về hệ thống miễn dịch, cơ chế phòng thủ phức tạp của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu các loại thuốc mới và chữa trị những rối loạn miễn dịch như bệnh hen, bệnh viêm khớp và bệnh Crohn.

Từ trái sang: Nhà khoa học Bruce A. Beutler, Jules A. Hoffmann và Ralph M. Steinman

Theo quyết định của Ủy ban trao giải, ông Beutler và Hoffmann chia nhau một nửa giải Nobel (5 triệu krona Thụy Điển ~ 730.000 USD) “nhờ khám phá của họ liên quan đến cơ chế hoạt động của sự miễn dịch bẩm sinh”, còn ông Steinman sở hữu một nửa giải còn lại “nhờ khám phá của ông về tế bào hình cây và vai trò của nó trong sự miễn dịch thích nghi”.

Bruce A. Beutler (Mỹ) Bruce A. Beutler sinh năm 1957 ở Chicago, Mỹ. Ông nhận bằng Tiến sĩ Y khoa tại đại học Chicago vào năm 1981 và từng nghiên cứu tại đại học Rockefeller ở New York và đại học Texas ở Dallas, nơi ông khám phá ra thụ thể LPS (lipopolysaccharide, còn gọi là nội độc tố). Từ năm 2000, ông là giáo sư di truyền học và miễn dịch học tại Viện nghiên cứu The Scripps, La Jolla, Mỹ. Ông và các cộng sự phát hiện rằng, những con chuột thí nghiệm có sức đề kháng đối với loại phân tử lưỡng tính Lipopolysaccharide (LPS) - nguyên nhân gây ra hiện tượng nhiễm trùng - có đột biến gene gần giống với gene Toll ở loài ruồi giấm. Do đó, đột biến gene này được gọi là TLR. Khi các TLR chặn được LPS thì cơ thể chỉ xảy ra chứng viêm, còn khi LPS vượt quá mức, cơ thể sẽ bị nhiễm trùng. Jules A. Hoffmann (Luxembourg) Jules A. Hoffmann sinh ở Echternach, Luxembourg vào năm 1941. Ông theo học tại đại học Strasbourg ở Pháp, nơi ông lấy bằng tiến sĩ năm 1969. Sau khi học sau tiến sĩ tại đại học Marburg, Đức, ông trở lại Strasbourg, nơi ông đứng đầu một phòng thí nghiệm từ năm 1974 đến 2009. Ông cũng phục vụ với tư cách giám đốc Viện Sinh học Tế bào Phân tử ở Strasbourg. Từ năm 2007 đến 2008, ông làm Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Pháp. đã quan sát các đột biến sinh học ở loài ruồi giấm Drosophila melanogaster ở nhiều hệ gene đột biến khác nhau, trong đó có Toll - loại gene liên quan tới sự phát triển của phôi thai. Hoffmann khám phá ra rằng, khi những con ruồi giấm bị nhiễm khuẩn hoặc bị nấm, các gene đột biến Toll sẽ chết đi do không xây dựng được hệ miễn dịch hiệu quả. Như vậy, hoạt động của gene đột biến Toll có tác động quan trọng tới các vi sinh vật gây bệnh tri giác và hệ miễn dịch hiệu quả của cơ thể. Ralph M. Steinman (Canada) Ralph M. Steinman sinh năm 1943 ở Montreal, Canada, nơi ông theo học sinh học và hóa học tại đại học McGill. Sau khi nghiên cứu y khoa tại trường Y Harvard ở Boston, Mỹ. ông nhận bằng Tiến sĩ Y khoa vào năm 1968. Ông gia nhập đại học Rockefeller từ năm 1970 và là giáo sư miễn dịch học tại đây từ năm 1988. Ông cũng là giám đốc Trung tâm Miễn dịch học và Bệnh về miễn dịch của đại học này. Vào năm 1973, Ralph M. Steinman đã tìm ra loại tế bào cây - một thành phần ưu việt của hệ thống miễn dịch giúp khởi động và điều hoà đáp ứng miễn dịch của cơ thể trước các kháng nguyên ngoại lai.